• 00
  • :
  • 00
  • :
  • 00
  • 00
  • :
  • 00
  • :
  • 00
  CALC  

จากข้อมูลเรื่อง "สีย้อมผ้าจากไม้โกงกาง" ทางด้านขวา ให้ตอบคำถามต่อไปนี้

จากสถานการณ์ข้างต้น พบว่าผ้าที่ย้อมได้มีสีน้ำตาลหรือสีเหลืองทอง แต่เมื่อซักบ่อย ๆ หรือถูกแสงแดดเป็นเวลานาน สีจะซีดจางได้ง่าย เมื่อศึกษาวิธีการย้อมผ้าจากบทความต่าง ๆ พบว่ามีการแนะนำให้ใช้เกลือในขั้นตอนการย้อม เพราะเกลือจะช่วยเพิ่มการจับตัวของสารแทนนินซึ่งเป็นโมเลกุลสีย้อมกับเส้นใยผ้า ทำให้สีย้อมติดทนบนเส้นใยมากขึ้น และเมื่อซักบ่อย ๆ หรือถูกแสงแดงเป็นเวลานาน สีของผ้าจะยังคงสภาพสีเดิม

ชาวบ้านต้องการศึกษาว่า การใส่เกลือมีผลต่อการติดทนของสีย้อมบนเส้นใยจริงหรือไม่ จึงได้ทดลองย้อมผ้าเพื่อตรวจสอบผลดังกล่าว ให้นักเรียนระบุตัวแปรในการทดลองของชาวบ้าน

1) ตัวแปรต้น 
2) ตัวแปรตาม 
3) ตัวแปรควบคุม (ระบุ 3 ตัวแปร)

สีย้อมผ้าจากไม้โกงกาง

ชาวบ้านที่อาศัยอยู่บริเวณป่าชายเลนมักนำไม้โกงกางซึ่งทุบเอาเปลือกไม้ออกแล้ว มาเผาเป็นถ่านเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิง ในการทุบเปลือกไม้ออกนั้น ชาวบ้านสังเกตเห็นว่า ยางจากเปลือกไม้โกงกางที่กระเด็นติดเสื้อซักออกได้ยาก จึงนำเปลือกไม้โกงกางมาทำ “น้ำสีย้อม” เพื่อย้อมให้ผ้ามีสีน้ำตาล โดยมีขั้นตอนดังนี้

  1. หั่นเปลือกไม้โกงกางเป็นชิ้นเล็ก ๆ
  2. ตากเปลือกไม้โกงกางที่หั่นแล้วในที่ร่มและมีอากาศถ่ายเทสะดวก จนเปลือกไม้แห้งสนิท
  3. บดเปลือกไม้ให้ละเอียด แล้วนำไปห่อด้วยผ้าขาวบางและมัดให้แน่น
  4. ต้มห่อเปลือกไม้ในน้ำเดือด ประมาณ 90 นาที จะได้น้ำสีย้อมจากเปลือกไม้โกงกาง
  5. นำผ้าที่ต้องการย้อมสีมามัดด้วยเชือกเพื่อให้เกิดลวดลาย แล้วนำไปแช่ในน้ำสีย้อมอุณหภูมิ 80 องศาเซลเซียส ประมาณ 30 นาที
  6. คลี่ผ้าออกผึ่งไว้จนแห้ง แล้วซักทำความสะอาด จะได้ผ้าที่ย้อมจากสีไม้โกงกาง